Houten Objecten van Rik Mars

dat nog niet zo lang geleden op de grond onder het grootste deel van het huidige Nieuwendam koeien stonden te grazen. 'Onder het plaveisel, het gras', zou je kunnen zeggen met een knipoog naar mei '68. En ook om te beseffen dat Nieuwendam onmiddellijk grenst aan het weidegebied en de groene ruimte van Waterland. versnippeMet het oog op naderende verbetering van de wijk werd het project 'Op(b)loeiend Noord' gedoopt. Het team dat het project van degrond heeft getild bestond uit Coos Langkemper en Jacqueline van Wijngaarden namens de buurthuizen de Gouwe en 't Zwanenmeer van Stichting Buurtwerk Noord, Wil Sartorius en Dorothee Kool van de Bibliotheek en Igor Kusmirak namens de kunstenaars. versnippeAanvankelijk leefde het idee om identieke exemplaren van een levensgrote koeiengestalte te gebruiken. Iedereen zou het beest dan in alle vrijheid kunnen beschilderen. Maar het uiteindelijke plan ging een stap verder. Alle deelnemende groepen zouden de gedaante van de koe zelf naar eigen inzicht verzinnen en bepalen. Het enige dat vooraf vaststond, was het skelet. Marianne Meinema, een kunstenaar die vooral werkt met staal, heeft het geraamte bedacht en gemaakt. Het bestaat uit een stalen frame van gelaste buizen, dat op speciaal verzoek nog enigszins kon worden aangepast. Op 1 april 2004 zijn alle koeiengeraamtes, staande op een dekschuit, van het atelier van Marianne in het centrum van Amsterdam over het IJ naar Noord vervoerd en bij de Nieuwendammerdijk gelost. Met dit bijzondere transport werd een periode van zes weken ingeluid, waarin verspreid over verschillende locaties aan de kunstkoe is gewerkt. Zenuwcentrum was de werkplaats aan de Beverwijkstraat, vlak achter het winkelcentrum Waterlandplein. Maar liefst 300 Nieuwendammers, kinderen van verschillende scholen, leerkrachten, buurtgroepen en actieve bewoners en bezoeker s van buurcentra, konden onder leiding van twaalf kunstenaars hun creativiteit botvieren. Het heeft vijftien prachtige kunstwerken opgeleverd, die grotendeels tijdens het buurtfestival op zaterdag 15 mei onder grote belangstelling zijn onthuld. De koeien zijn enige weken later verplaatst naar het stadsdeelkantoor, waar ze gedurende twee weken zijn tentoongesteld aan het publiek. Alle koeien zullen hun tocht door de wijk beëindigen als ze hun definitieve bestemming hebben bereikt, dat kan zijn in of bij een van de scholen en vestigingen van o.a. Buurtwerk Noord of op een prominente plaats in de openbare ruimte van Nieuwendam. versnippeTerugblikkend kan niet anders worden gezegd, dan dat het project een groot succes is geworden. Het heeft uiteenlopende mensen met elkaar in contact gebracht en wederzijdse argwaan weggenomen. Tijdens het creatieve proces zijn ideeën en verwachtingen over de eigen buurt uitgewisseld. Verschillende deelnemers hebben voor het eerst kennis gemaakt met kunst en zich de vraag gesteld wat kunst eigenlijk is. Tenslotte is de openbare ruimte van Nieuwendam verrijkt met tal van sprankelende kunstwerken. Niet alle koeien zullen voor iedereen te zien zijn. Soms zijn ze ondanks alle voorzorgmaatregelen toch te kwetsbaar om onbeschermd op een plein of langs een straat te overleven. versnippeHet is te hopen dat dit initiatief het volgend jaar in een of andere vorm navolging krijgt, zodat het niet bij een incident blijft.