3. Ik woon aan de Galgengoorweg op nummer 16.
Aan de overkant van de straat wonen mijn overburen met dezelfde straatnaam in hun adres en oneven nummers.
Logisch, zegt u, zo werkt het overal in Nederland.
In ons buurtschap de Wildenborch echter, zijn er bewoners met overburen die verschillende straatnamen in hun adres hebben.
Waar is dat en waarom?

Het is een uitzonderlijke situatie en best verwarrend. Hoe leg je uit waar je bezoek moet zijn als het straatnaambord aan het begin van de weg anders luidt dan je adres? B&B Het Hagenhuis (Nijlandweg 4) wijdt er op hun website extra uitleg aan. Want zij hebben er mee te maken.
Vanaf het kasteel gezien gaat de Nijlandweg bij de Stuwdijk over in de Wildenborgseweg (let op de g), maar verderop zijn er rechts van de weg nog de adressen Nijlandweg 4, 4A en 6 en dan Wildenborgseweg 1, terwijl links van de weg alle adressen Wildenborgseweg luiden.
Bertus en Reina Bannink wonen aan de Wildenborgseweg 4, Barchem en schrijven:
“Onze overburen, recht tegenover aan dezelfde weg, wonen in Vorden en hebben als adres Nijlandweg 4a.
Een beetje ingewikkeld voor mensen die een adres zoeken, daarom staan er bordjes langs de weg met met een pijl naar de huizen aan die kant met Nijlandweg en huisnummer.
De namen Wildenborgseweg Barchem en Wildenborchseweg Vorden geven soms ook al verwarring voor onbekenden.
De gemeentegrens loopt recht door door het weiland langs Nijlandweg 6 want het daarop volgende huis aan de overkant heeft adres Wildenborgseweg 1.”
Het is soms wonderlijk gesteld met grenzen. De Wildenborgseweg hoort bij Barchem, maar de berm rechts is al van Vorden. De huizen links en rechts staan dus in verschillende gemeentes, verschillende plaatsen én hebben verschillende adressen.
Toch kan die gemeentegrens geen reden zijn om ingewikkeld te doen, lijkt me. Dezelfde gemeentegrens loop op of naast de Stuwdijk, zonder dat de straatnaam in de adressen links en rechts verschilt.
De gemeentes Bronckhorst en Lochem zeggen het anders. Volgens hen bestaat de Nijlandweg uit drie stukken openbare weg die niet aan elkaar vast zitten. Nijlandweg 4, 4A en 6 staan aan eigen stukjes Nijlandweg en dus niet tegenover de huizen aan de Wildenborgseweg. Zij snappen hun eigen logica, maar voor ons blijft het ingewikkeld.
Waarom het zo is weet niemand, evenmin kon iemand uitleg geven over de g in de spelling waar verder iedereen een ch gebruikt.

Een verlaat antwoord kwam van Aad van de Kamer:
In de drukte van het voorjaar is er niet van gekomen om te antwoorden op de vraag over een weg met twee namen. Het is even uitzoeken, en dat is nu gelukt. Het is een heel verhaal geworden.
Op een kaart uit 1844 is te zien dat er aan de Nijlandweg niets is veranderd. Toen liep de weg al tot de grens met Lochem om aan te sluiten op de Wildenborgseweg.
Maar op de kaart is ook te zien dat er behalve de Wildenborgseweg nog een andere weg richting Mosselseweg ging.
Volgens Joop Brinkerhof, die geboren is op het Hagenhuus, was dat niet echt een weg maar een zandpad dat met recht van overpad ging over de verschillende percelen als ontsluiting van de grond achter het kasteel. Blijkbaar deed men toen niet zo moeilijk, want aan dat zandpad werden twee boerderijen gebouwd: Het Hagenhuus en de boerderij waar nu Sprukkelhorst-Tragter woont op nummer 6.
Een boerderij werd als het even kon met de deel naar de weg gebouwd om zo eenvoudig mogelijk hooi en stro te lossen en de melk op te halen. Zo werd ook de boerderij van Koning, waar nu familie Gies woont, rond 1920 met het achterhuis aan het zandpad gebouwd. Maar de voordeur bepaalt in welke gemeente het huis staat, dus werd het adres Wildenborgseweg 3, Barchem.
Toen wij hier kwamen wonen en kennis gingen maken met familie Koning werd door Gert de vraag gesteld: "Wil je in Barchem of in Vorden zitten". De gemeentegrens liep midden door het huis. De keukentafel stond in Barchem, en als je met de rug tegen de muur tussen voor- en achterhuis plaats nam, zat je in Vorden.
Hoe is nu de verwarring ontstaan?
De huizen hadden indertijd als adres een nummer dat bestond uit een letter en een getal. Zo hebben wij het Snijdershuis in 1973 gekocht als Wildenborgseweg 8, maar 4 jaar eerder kocht Haverkamp het van Groot Nuland als N16. Ook de huisnummers in de gemeente Vorden hadden de zelfde manier van huisadres. Het zandpad werd niet meer gebruikt omdat de boerderijen al eerder de uitrit hadden op de Wildenborgseweg.
Toen het adres een straatnaam moest krijgen stelde de gemeente Vorden heel logisch voor om de Wildenborgseweg te vervangen door Nijlandweg. Maar daar had Lochem geen goed woord voor over. En andersom zat Vorden niet te wachten op twee Wildenborchse wegen.
Als het voorstel van Vorden was uitgevoerd, was alles opgelost, en woonden wij aan de Nijlandweg. Dat had ook voor ons ook beter geweest, want er worden nog al eens mensen doorgestuurd die bij Wildenborchseweg 8 in Vorden aan de deur staan.
De verwarring met de gemeentegrens is gebleven tot de herindeling van de gemeente Bronckhorst in 2005. Met de herindeling is ook de grens aangepast. De grens is nu de bovenkant van de sloot aan de westkant van de weg. Dus de weg, de bermen en de sloten aan weerskanten is gemeente Lochem die ook verantwoordelijk is voor het onderhoud. Maar dat was altijd al zo.
Van oorsprong was de Wildenborgseweg een pad voor paard en wagen dat ging over de kopeinden van het land aan weerszijden. Zo ging bij ons de wagen met één wiel over de grond van Lindeschot en met het andere wiel over het land van het Snijdershuis. En bij het Hagenhuis liep de grond iets verder door, zodat daar de hele wagen over hun grond ging. Daar waren de bomen aan weerszijden van de weg van Brinkerhof, en wij hadden bomen alleen aan onze kant van de weg.
Begin 1900 werd de weg aangekocht door de gemeente Lochem. De grond wel, maar de bomen niet. Om problemen met aansprakelijkheid te voorkomen heeft Lochem in 1979 de bomen opgekocht. Voor bomen die geen toekomst hadden kregen we een kapvergunning en de bomen die over bleven brachten in ons geval 140 gulden per stuk op.
Ook leuk om te vertellen:
Ergens in 2005 gaat bij ons de telefoon. Mien neemt op en heeft Dina Koning aan de lijn. Zij wil even zeggen dat ze zijn verhuisd. “Maar vanmorgen heb ik je nog gezien”. En Dina gaat verder: ”Dat klopt, maar ons adres is nu Nijlandweg 4A in Vorden”.
In het antwoord op de vraag in de quiz maakt de gemeente Bronckhorst het helemaal verwarrend door te stellen dat het losse eilandjes zijn. Het zijn gewone bouwpercelen zoals ieder ander perceel in een gemeente.

N.B. Om het niet nog moeilijker te maken heb ik weggelaten dat Barchem tot 1971 gemeente Laren was. De gemeente Laren lag als een hoefijzer rond Lochem, en is in zijn geheel bij Lochem gekomen. Dat gaf Lochem de ruimte om uit te breiden.
Aad van de Kamer