|
Houten Objecten van Rik Mars |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-dimensionaal alfabet van Esther Ermers
|
|
Als afstudeerproject voor de Design Academy Eindhoven, afdeling Industriële Vormgeving, had Esther Ermers een
3-dimensionaal alfabet bedacht. Schrijfletters worden om een verticale as gewenteld tot ronde figuren ontstaan. Esther Ermers vroeg houtdraaiers de 3-dimensionale letters voor haar te maken. Het moesten krukjes worden voor in een bibliotheek. De afmetingen variëren van krap 30 tot bijna 60 cm diameter en van 30 tot 90 cm hoog. De letters zijn na het draaien in een kleur gespoten. De houtsoort waarin ze gemaakt zouden worden is niet belangrijk. Ik maakte de r (relatief bescheiden met 28,5 x 30 cm) en de m (diameter 59 cm, hoogte 30 cm). Ik heb de vormen uit vurenhout samengesteld, uit balkjes van 7 cm vierkant. Vooral de m vraagt een enorme hoeveelheid hout. En dan heb ik nog op hout bespaard. Om minder hout te hoeven gebruiken en minder hout te hoeven wegdraaien en om het niet groter te maken dan nodig, heb ik beide letters uit delen samengesteld. Gezien de vorm van de r en de m ligt dat ook voor de hand: een grote hoed en voet en een smaller lijf daartussenin. Met pen-en-gat-verbindingen worden de delen aan elkaar gezet. De gaten in de hoed en de voet zijn dan meteen de opspanpunten voor het nadraaien.
Het maken van de letters begint met blokjes zagen met een paar millimeter overlengte. Die
blokjes heb ik gelijmd, eerst in rijen dan de rijen tot een blok. Dit alles op een vlakke
ondergrond en tussen stevige balken om maatafwijkingen te voorkomen. Daarna kon het op de draaibank. De hoed en de voet heb ik eerst op een opspanplaat geschroefd, met de schroeven buiten het hout dat straks de letter zal zijn. De buitenkant is rond gemaakt en het gat voor de verbinding is op maat gedraaid. Met een hulpstuk op de maat van het gat kon ik de hoed of de voet dan omdraaien en verder op maat maken. Ik had tekeningen schaal 1:1 meegekregen met ingeschreven maatvoering. Het voordeel van de vlakke boven- en onderkant is dat ik daar goed kon meten en de diameters uitzetten zonder een schuifmaat van 30 of 60 cm nodig te hebben. Verder kon ik van de tekeningen malletjes overnemen en daarmee de andere maten controleren. Het lijf kon ik gewoon tussen de centers draaien. De pennen links en rechts passend in de gaten van hoed en voet en verder naar de opgegeven maten. Dit alles gold de r. De m is toch even anders. Wat een diameter van 59 cm moet worden is onbewerkt een veelhoek van maximaal 63 cm. Dat is toch even slikken als dat op de draaibank gaat. Maar als je gewend bent stukken boom van flinke diameter te draaien, dan gaat dit prachtig. Het is meteen in balans. De draaisnelheid is uiteraard laag (400 omw/min), want de buitenrand komt toch wel hard genoeg langs de beitel. Ook leek het me zinloos ronde pen-en-gat-verbindingen te willen maken Dat kost alleen maar hout en werk. Het werd dus een losse vierkante pen van totaal 9 blokjes (vierkant 21 cm) en een groot gat door het lijf.
In plaats van de relatief dunne voet (49 mm) van de m ook uit blokjes samen te stellen, heb ik die uiteindelijk
gemaakt uit plaatmateriaal. Spaanplaat en multiplex. Ronde schijven heb ik op de ruwe maat gezaagd en op elkaar gelijmd.
Vooraf had ik het vierkante gat in het midden gespaard.
Het opspanhulpmiddel voor het centreren is nu natuurlijk een vierkant plaatje multiplex op het midden van de
opspanplaat geschroefd.
Na draaien en schuren restte het me de delen in elkaar te lijmen tot de gerede letters. 2004 |
|
|
|
|
|
|
|