De geschiedenis van Sy begint voorjaar 2001 met het uit de grond trekken van een wilg door een buurman die op
de plaats van die boom een schuur gaat bouwen. "Zie je er wat in", is zijn vraag, en ik zie een vorm voor mijn
geestesoog verschijnen, een nieuw leven voor een oude boom.
Zou oud is hij eigenlijk niet. Vijftien jaar geleden is hij gaan groeien uit een wilgentak die in de grond gestoken
werd. Van vier centimeter groeide hij tot 30 centimeter diameter in die periode. De wilg is regelmatig geknot, zoals
dat gaat in dit gebied. De boom heeft een hoogte van 1,80 m. Door de hoge grondwaterstand zijn de wortels vooral
zijwaarts uitgegroeid.
Bij nadere beschouwing is het niet één boom, maar zijn het er twee. Vlak naast de wilg is een esdoorn gaan groeien,
wat later en langzamer. De wortels van de bomen hebben zich verweven. Ze zijn onafscheidelijk geworden.
Op het moment dat de boom uit de grond komt is dat nog niet te zien. Het is een stam met kluit. De wortels gaan
schuil in een berg aarde. Het kost weken de wortels schoon te maken, de aarde tussen de wortels weg te peuteren, de
haarworteltjes die overal zitten en de aarde zo efficiënt vasthouden, weg te knippen. Hoe verder ik kom, hoe beter
de aarde binnenin kan drogen, waardoor het zich makkelijker laat verwijderen. Hoe verder ik kom, hoe mooier ook het
vlechtwerk blijkt, dat nu tevoorschijn komt.
Zonder aarde wordt het geheel hanteerbaarder. Ik maak de onderzijde van de wortels vlak, zodat Sy rechtop kan staan.
De vorm van de boom met kunstmatige kroon manifesteert zich meer, dus ik weet nu waar ik de stronk van de kroon moet
scheiden. Het hout moet drogen, maar het mag niet scheuren, dus boor ik een gat door het hart van de stronk en zaag
ik de kroon in zeven segmenten. Daar kom ik voor een teleurstelling te staan. Het boveneinde van de stam blijkt
behoorlijk ingerot en niet meer geschikt om de nieuwe kroon te dragen.
De stronk van Sy staat inmiddels voor aan de straat te drogen. Door zijn vorm en wortelvervlechting een opvallend
object dat menig voorbijganger de pas doet inhouden. Op het andere uiterste van de schaal is Sy blijkbaar ook een
doorn in het oog van sommigen. De reiniging wordt gebeld, komt langs en Sy wordt opgeladen in een container bij het
grof vuil. Voorbestemd afgevoerd te worden naar de AVI-West.
Dat was natuurlijk de bedoeling niet. Met een snelle actie zet ik de stadsreiniging onder zware druk Sy te bevrijden
en bij mijn terug te bezorgen. Hoewel ik indruk maak met ander werk dat ik hen laat zien, begrijpen de mannen van de
reiniging niets van wat ik zie in een stuk grof vuil. Ze moeten er moeite voor doen het weer uit de container te
halen en dat heeft geen prioriteit. Pas na een week van bellen en langsgaan, vragen en smeken, komt Sy uit de
benauwde container. Vrijwel onbeschadigd. Ik moet hem wel zelf komen halen, terugbrengen daar doen ze niet aan, de
mannen van de reiniging.
Het spreekt vanzelf dat ik Sy nu beter bescherm. Hij droogt eerst nog een paar maanden in de achtertuin en dan de
winter door opgehangen aan het plafond van mijn atelier.
Ondertussen heb ik van een hovenier, die in West een dode esdoorn kapte, een stuk stam gekregen, de toekomstige
kleine kruin. Van een ander hoveniersbedrijf krijg ik een stuk wilgenstam, dat de hoofdkroon van Sy zal gaan vormen.
Ook het nieuwe kroondeel zaag ik in zeven segmenten van ongelijke grootte, of liever, ik laat het doen. Ook deze
zeven delen worden te drogen gelegd.
Toen de zon warmer ging schijnen werd het tijd Sy verder gestalte te geven. Ik stelde hem verticaal, werkte de
bovenkant en de wortels af, draaide de kroon tot de gewenste vorm en ging op zoek naar de vorm van zijn vleugels.
Toen ik die gevonden had koos ik de kleuren: het rood van de volgroeidheid, het groen van de jeugd.
Tenslotte heb ik Sy zijn naam gegeven. Sy staat voor symbiose, het samenleven; Sy staat voor synergie, samen meer
dan de som van de delen; Sy staat voor het symbool, het nieuwe leven dat uit het oude voortkomt.
Rik Mars
Sy
Wilg (Salix alba), esdoorn (Acer sp.), gekleurd plexiglas
hoogte 1,800 m, breedte 1,200 m x 1,000 m
2002
Gezocht: een mooie tentoonstellingsplek voor Sy. Iets voor in uw (bedrijfs)hal?
|